Citaten
Leugens, grove leugens en statistieken
Journalist: "Wat kost dat nou? Zo'n opinie- of marktonderzoek?"
Onderzoeker: "Heel veel want ook hier geldt: als het weinig kost kan het nooit veel soeps zijn. Een lullig rapport van maximaal 50 pagina's (uiteraard inclusief voor- en achterblad, tussenvel, inhoudsopgave, enzovoort) kost bij een beetje onderzoeksbureau dus al snel 5 000 euro."
Journalist: "Wordt er wel eens met de uitkomsten gerommeld?"
Journalist: "Zijn er desondanks toch nog mensen die dit soort onderzoeken geloven?"
Onderzoeker: "Duh! Opdrachtgevers geloven de uitkomsten van onderzoek vrijwel altijd; de concurrentie of de oppositie eigenlijk nooit. Ook jij en ik geloven de resultaten als het ons uitkomt: een goede leugen laat zich immers heel wat gemakkelijker verteren dan de waarheid."
Journalist: "Maar heeft al dat onderzoek dan eigenlijk nog wel zin?"

"The first lesson that you must learn"
Sir Winston Churchill (1874-1965) wist het ook heel aardig onder woorden te brengen. Tegen een nieuwkomer in het Britse parlement:
En er zijn meer mensen die zich, net als Churchill, hebben uitgelaten over de zin en onzin van cijfers en statistieken. Een kleine bloemlezing...

Vorm boven inhoud
"Dat was meer een creatieve overweging. Zo'n getal spreekt meer tot de verbeelding dan een rond getal."

Bij Nyfer, het als tegenhanger van het Centraal Planbureau (CPB) opgerichte Forum for Economic Research, hebben ze ook altijd oog gehad voor de 'esthetische kant' van het vak. Weekblad Intermediair vroeg eens aan onderzoeker René den Hertog van Nyfer: "Is het niet verstandiger om voorspellingen met een bepaalde onzekerheidsmarge te publiceren?" Den Hertog:
"Net als andere voorspellers geven wij één cijfer af en niet een cijfer met een bandbreedte. Onze ervaring is dat gebruikers gewoon één getal willen horen."
Wat zou emeritus hoogleraar antropologie André Köbben van zo'n uitspraak gevonden hebben? Hij wist namelijk als geen ander waar alle vooroordelen over (statistisch) onderzoek vandaan komen. Ter illustratie citeerde hij in de Volkskrant een 'deskundige' die in een actualiteitenrubriek zei:
"Ik hoef al die rapporten over Schiphol niet te lezen. Vertel me wie de opdrachtgever is en ik vertel u wat erin staat."

Grappenmakers
"Wanneer u de strafhoogte verdubbelt, halveert u daarmee tegelijkertijd uw gevangeniscapaciteit. In arren moede laat u dan de zittende crimineel eerder vrij of stuurt u hem tijdelijk naar huis."

Voetballer, coach en 'filosoof' Johan Cruijff (1947–2016) was daarentegen duidelijk toe aan een nieuw setje batterijen voor zijn zakrekenmachientje. In een exclusief interview:
"1 en 1 is veel meer dan 2, het is echt 2,5 of 3."
"We dachten vroeger altijd dat als we 1 kenden, we ook alles van 2 afwisten. 1 en 1 is immers 2. We komen er nu pas langzaam achter dat we van dat 'en' eigenlijk erg weinig afweten..."
Dat wéét je niet!
Dus het eind van het verhaal is dat niets zeker is? Nou, niet helemaal. Of zoals Blaise Pascal (1623-1662) ooit eens zei:
"Je wéét helemaal niet zeker dat niets zeker is!"